ახალი ამბები

სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ პარასკევს, თურქეთში ვიზიტის ფარგლებში პრეზიდენტ რეჯეფ თაიფ ერდოღანთან მოლაპარაკებები გამართა, რაც ერევანმა რეგიონული მშვიდობისკენ გადადგმულ "ისტორიულ" ნაბიჯად შეაფასა.

State Of Play: ორ ლიდერს შორის მოლაპარაკებები, რომელთა ქვეყნებსაც დიპლომატიური ურთიერთობები არ აქვთ და საზღვარი 1990-იანი წლებიდან ჩაკეტილია, დოლმაბაჰჩეს სასახლეში შედგა და ერთ საათზე მეტი გაგრძელდა.

• ერდოღანის ადმინისტრაციის ცნობით, მხარეებმა განიხილეს სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის სამშვიდობო მოლაპარაკებები და თურქეთთან ურთიერთობების ნორმალიზების მცდელობები, ასევე ისრაელსა და ირანს შორის მიმდინარე ომი.
• "პრეზიდენტმა ერდოღანმა ხაზი გაუსვა აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის მიმდინარე სამშვიდობო მოლაპარაკებებში მიღწეული კონსენსუსის მნიშვნელობას, არსებული ვითარების გათვალისწინებით," - ნათქვამია მისი ადმინისტრაციის განცხადებაში.
• ლიდერებმა ასევე განიხილეს "თურქეთსა და სომხეთს შორის ურთიერთობების ნორმალიზაციის პროცესის ფარგლებში გადასადგმელი პოტენციური ნაბიჯები."
• ერდოღანმა ასევე ფაშინიანს უთხრა, რომ თურქეთი რეგიონში დაძაბულობის შემცირებაზე მუშაობს, კერძოდ, სხვა ლიდერებთან ირან-ისრაელის დაპირისპირების შესახებ მოლაპარაკებებს აწარმოებს.
• სომხეთის მთავრობის განცხადებაში ნათქვამია: "ორივე ლიდერმა განიხილა სომხეთ-თურქეთის ურთიერთობების ნორმალიზება, ხაზი გაუსვა კონსტრუქციული დიალოგის გაგრძელებისა და კონკრეტული შედეგების მიღწევის მნიშვნელობას."

Big Picture: ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ თურქეთის ლიდერი დაარწმუნა, რომ სომხეთი "ერთგულია ჩვენს რეგიონში მშვიდობისა და სტაბილურობის მშენებლობის მიმართ."

• ორ ერს შორის ურთიერთობები ისტორიულად დაძაბულია პირველი მსოფლიო ომის დროს ოსმალეთის იმპერიაში სომეხთა მასობრივი ხოცვა-ჟლეტის გამო, რომელსაც ერევანი გენოციდს უწოდებს - ამ ტერმინს თურქეთი უარყოფს.
• ქვეყნებს შორის ურთიერთობა კიდევ უფრო გაართულა აზერბაიჯანთან ანკარის მჭიდრო კავშირმა და სამხედრო პარტნიორობამ.
• ფაშინიანის ვიზიტმა სომხეთის შიგნით სერიოზული კრიტიკა გამოიწვია. პოლიციამ დედაქალაქ ერევანსა და მის ფარგლებს გარეთ ოპოზიციის "რამდენიმე ათეული" მხარდამჭერი დააკავა.
• სომხეთის პარლამენტის თავმჯდომარე ალენ სიმონიანმა ჟურნალისტებს განუცხადა: "ეს ისტორიული ვიზიტია, რადგან ეს იქნება პირველი შემთხვევა, როდესაც სომხეთის რესპუბლიკის მეთაური ამ დონეზე თურქეთს ეწვევა."

Сontext: აზერბაიჯანის პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი ხუთშაბათს თურქეთში იმყოფებოდა ერდოღანთან შესახვედრად. მან შეაქო ორი ქვეყნის "მნიშვნელოვანი" ალიანსი, ხოლო თურქეთის ლიდერმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა თავისი მხარდაჭერა "აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის მშვიდობის დამყარების" მიმართ.

• სომხეთი და აზერბაიჯანი სამშვიდობო შეთანხმების ტექსტზე მარტში შეთანხმდნენ, თუმცა მას შემდეგ ბაქომ დოკუმენტზე ხელმოწერამდე არაერთი მოთხოვნა წამოაყენა, მათ შორის სომხეთის კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანა.
• "ფაშინიანს ძალიან სურს სომხეთის იზოლაციიდან გამოყვანა და ამის საუკეთესო გზა აზერბაიჯანთან სამშვიდობო შეთანხმება და თურქეთთან ნორმალიზაციის შეთანხმებაა," - განუცხადა AFP-ს Carnegie Europe-ის უფროსმა მკვლევარმა თომას დე ვაალმა.
• მისი თქმით, თურქეთთან ურთიერთობების ნორმალიზაციის მთავარი დაბრკოლება აზერბაიჯანი იყო.
• წელს ფაშინიანმა განაცხადა, რომ სომხეთი შეწყვეტს 1915 წელს სომეხთა მასობრივი მკვლელობების გენოციდად საერთაშორისოდ აღიარების კამპანიას, რაც თურქეთის მიმართ მნიშვნელოვანი დათმობა იყო, თუმცა ამან ქვეყნის შიგნით მისი მკაცრი კრიტიკა გამოიწვია.